Çocukluk Korkuları ve Fobiler
Çocuklar; hayatı keşfetme aşamasında, pek çok deneyim yaşayarak duygularını ortaya koyarlar. Örneğin bazı çocuklar için yüksek ses herhangi bir şey ifade etmezken, bazı çocuklar için ise yaşadığı bir olayı ya da durumu çağrıştırması nedeniyle büyük bir korkuya neden olabilir. Çocuklarda özgül fobinin de en belirgin özelliği; bazı durumlara veya objelere karşı aşırı korkunun kendini göstermesidir. Ancak bu korku, yalnızca yaşandığı anda nüksetmez. Çocuğun gündelik yaşamı, bu korkuya adapte şekilde zorlantılarla geçebilir.
ÇOCUKLARDA ÖZGÜL FOBİ NEDEN OLUŞUR?
Özgül fobi, hemen hemen her yaşta görülebilir. Yetişkinler; bu fobi ile farkındalık kazanarak daha kolay başa çıkabilirken bu tablo, çocuklar için daha zorlayıcı olabilir. Özgül fobi, mantıksız aşırı korkular olarak da adlandırılır. Deneyimler, çevre faktörü ve genetik; özgül fobinin oluşma sebeplerindendir. Yükseklik korkusu yaşayan bir çocuk, yüksekte herhangi olumsuz bir olay yaşamamış olsa bile, şiddetli bir şekilde yüksekten korkabilir. Bu durumda ebeveynlerinin yaşamış olduğu yaşantıların çocuğa etkisinin olup olmadığı araştırılabilir. Aynı şekilde hayvanlara karşı aşırı korku duyan bir çocuk; olumsuz bir yaşantısı olmamasına rağmen bir kedi ile karşılaşmamak için dışarı çıkmayı reddederek her an kedi göreceği korkusuyla yaşıyorsa, özgül fobinin genetik aktarımı söz konusu olabilir.
ÇOCUKLARDA ÖZGÜL FOBİLER NELERDİR?
Çok çeşitli özgül fobiler olmakla birlikte çocuklarda sık olarak görülenler:
Hayvan Fobisi: En yaygın görülen özgül fobilerden biridir. Çocuğun özellikle bir hayvana karşı verdiği aşırı tepkiler olarak adlandırılabilir.
Yükseklik Fobisi: Çocuğun yüksek bir yerde rahatsızlık duyması, pencereden uzak durması, balkon gibi alanlarda huysuzluk yaratması olarak tanımlanabilir.
Kan Fobisi: Çoğu çocuk için kan görmek veya aldırmak, doktora gitmek zor bir durum olsa da özgül fobisi olan bir çocuk için bu durum bayılma, aşırı tepkiler gösterme hatta kan ismini duyduğunda bile fenalaşmak gibi bir durumla açıklanabilir.
Gök Gürültüsü & Fırtına Fobisi: Çocukların hava durumunu yakından takip etmesine, gök gürültüsü veya fırtına sesi duyacağı korkusuyla ebeveynlerinin yanında uyumasına sebep olabilen bir özgül fobi çeşididir.
Klostrofobi: Çocuklar için oldukça zor bir özgül fobidir. Asansör, otobüs, sinema gibi kapalı ve basık alanlarda boğuluyor gibi huzursuzlanmalarına sebep olur.
ÇOCUKLARDA ÖZGÜL FOBİLERDEN KURTULMAK MÜMKÜN MÜDÜR?
Özellikle çocuklarda özgül fobilerin tedavisinde başarı oranı yüksektir. Çocuktur korkar, büyüyünce geçer demeden ebeveynleri ile beraber profesyonel destek almaları; çocuğun stres düzeyi, yaşam kalitesi üzerinde önemli rol oynamaktadır.
